Akıcılık Bozukluğu (Kekemelik)

Akıcılık Bozukluğu (Kekemelik) konuşma akıcılığının belli bir tür, sıklık, şiddet ve süre ile bozulmasına denir. Akıcılık bozukluğu kendini ses uzatmaları ('sss...salıncak') ve hece uzatmaları ('ssaaaaalıncak') olarak gösterebilir. Başka bir tür akıcılık bozukluğu ses/hece veya kelime tekrarlarıdır. Kekeleyen kişi sesi ('p-p-p-patates'), heceyi ('pa-pa-pa-patates') ve bazen kelimeyi ('bu bu bu benim') tekrarlar. Şiddetli duraksamalar/bloklamalar da bir diğer tür akıcılık bozukluğunu gösterir (B-aba). Kişi genelde konuşmaya başlarken ilk söyleyeceği kelimenin başında zorluk çeker. İlk sesi söylemeye başlasa dahi o sesi sonlandırabilmekte zorlanır, adeta sesin içinde hapis kalır. Çıktığı an ise çok şiddetli ve patlamalı bir ses üretir. Fakat bu kekemeliğin sadece sözel olarak işitebildiğimiz yüzüdür. Kekeme kişinin kekelediği an ikincil davranışları (kekeleyeceğinde elini çırpmak, ayağıyla yere vurmak, şiddetli bir şekilde göz kırpmak gibi) ve kekemelik ile ilgili negatif düşünceleri ve hisleri var ve bunlar sosyal hayatını kısıtlıyor ise, bunların da akıcılık bozukluğu kapsamında değerlendirilmesi gerekir.

Konuşma terapisinde, kişiye gösterdiği semptomlara uygun, akıcı konuşma teknikleri belirlenir ve bunlar sözcük düzeyinde çalışılmaya başlanır. Hiyerarşik bir şekilde doğal konuşması sırasında kolaylıkla kullanabilecek düzeye gelene çalışılır. Teknikler önce terapi ortamında terapist ile çalışılır, sonrasında ise kişinin bunları günlük hayatına adapte edebilmesi her ortamda ve her kişi ile konuşurken kullanabilmesi için in vivo (terapi ortamı dışında, doğal koşullarda) olarak gerçek ve günlük aktiviteler sırasında sosyal hayatında karşılaştığı kişiler ile çalışılması istenir. Bu şekilde yaşantısında karşılaşabileceği farklı koşullarda tekniklerin kullanımını pratikleştirmiş, içselleştirmiş ve yaşantısına adapte etmiş olur. Bisiklet sürmeyi öğrenmek gibi, başta öğrenmek için çaba gerektirse de daha sonrasında engebeli yollarda dahi hâkimiyetini kolaylıkla kaybetmeyecek kadar ustalaşmış olunur.